یادداشتی از زهرا شجاعی
خبرگزاری آریا-مشارکت سیاسی زنان را میتوان یکی از معیارهای رشد و توسعهیافتگی کشورها دانست. بااینحال، زنان در ایران چندان از حضور در مناصب مدیریتی عرصه سیاست، استقبال نمیکنند.
به گزارش خبرگزاری آریا،برای درک بهتر لازم است مشارکت سیاسی زنان را به دو سطح مشارکت توده یا عمومی و الیت یا نخبگان تفکیک کرد. با یک بررسی اجمالی، متوجه میشوید زنان در فرایند پیروزی انقلاب اسلامی نقش بسیار مهمی ایفا کردند.
به همین دلیل، نمیتوان این برآورد را داشت که میزان مشارکت سیاسی زنان ایران از سطح کشورهای درحالتوسعه منطقه پایینتر است، چنانکه زنان در انتخاباتهای برگزارشده حضوری فعال داشتند. در انتخابات دومین دوره ریاستجمهوری آقای هاشمی که میزان شرکتکنندگان به تفکیک جنس مشخص شد، از طریق ثبت ماشینی این نتیجه به دست آمد که درصد زنان شرکتکننده از مردان بیشتر بوده است. به نظر میرسد زنان در ادامه احساس تعهد، وظیفه و نقشی که در تأسیس نظام جمهوری اسلامی ایفا کردند، در انتخابات بهصورت گسترده شرکت میکنند. فارغ از سطح مشارکت توده، مشارکت دیگری وجود دارد که به مشارکت نخبگان معروف است.
گروه زنان الیت، شامل نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مدیران ارشد سیاسی و مناصب مدیریتی بالا میشود. با قاطعیت میتوان گفت تعداد نمایندگان زن در مجلس شورا نسبت به دوران قبل از انقلاب اسلامی کاهش یافته است چنانکه در آخرین دوره مجلس شورای ملی، تعداد نمایندگان زن، ٢٠ نفر بود. بااینحال، شاهد هستید در اولین دوره مجلس شورای اسلامی، تنها چهار خانم حضور داشتند. اوج تعداد نمایندگان زن در مجلس شورای اسلامی، مجلس پنجم با ١۴ نماینده زن بود. شاید به محض ارائه آمار این سؤال مطرح شود که چرا این اتفاق رخ داده است؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت حوزه سیاست، حوزهای مردانه است. این وضعیت تنها خاص ایران نیست و در تمام دنیا این وضعیت حاکم است. در نظر بگیرید از یکسو سطح ریسکپذیری زنان از مردان کمتر است و از سوی دیگر این عرصه، عرصه بیرحمی است.
به همین دلیل، زنان به دلیل روحیه خاص خود تمایل کمتری برای حضور در این عرصه دارند؛ در نتیجه میزان اعلام آمادگی زنان به اندازه مردان نیست. زنان برای حضور در این عرصهها نیازمند کار تشکیلاتی و حزبیاند. موفقیت در این حوزه، بدون کار منسجم تشکیلاتی امکانپذیر نیست. زنان ضمن طیکردن پلکان تدریجی سیاستورزی، باید در احزاب حضور پیدا کنند. با وجود این، میزان بهرهگیری احزاب از فکر و اندیشه زنان اندک است. عامل سوم، عامل اقتصادی است. متأسفانه ورود به این عرصه نیازمند برخورداری از توان مالی است. بههرحال، برای تبلیغات و… توان مالی لازم است که زنان به دلیل نداشتن توان مالی، از ورود به این عرصه خودداری میکنند. نقش زنان در خانواده ایجاب میکند بیشتر در خانه حضور داشته باشند.
احساس مسئولیت و ضرورت تقبل این مسئولیتها، در برابر فرزندان، موجب میشود تعارض نقشی شکل بگیرد. عامل مهم دیگر، تفکر مردسالارانه و برتری جنس مذکر و جدینگرفتن نقش زنان از سوی مردان در قالب مدیران ارشد است. این تفکر موجب شده است میزان بهرهمندی احزاب و سازمانها از اندیشه زنان کاهش پیدا کند. به عبارت دیگر، معیار شایستهسالاری نیست، بلکه مردبودن است. حتی اگر زنان در احزاب و فهرستهای انتخاباتی جایگاهی پیدا کنند، این کار به دلیل رأیآوری صورت میگیرد و دراینمیان کمتر به شایستگی زنان توجه میشود و نگاه ابزاری است که موجب میشود آن زن در فهرست جایگاهی پیدا کند. متأسفانه بسیاری از مدیران مرد، زنان را به دلیل تجربهنداشتن از عرصه مدیریتی حذف میکنند.
در این موارد گفته میشود زنان تجربه ندارند و چون تجربه ندارند، مدیر نمیشوند؛ پس تجربه کسب نمیکنند. درحالیکه در ابتدای انقلاب، بسیاری از مدیران تجربه نداشتند و در طول سالها تجربهاندوزی کردند. متأسفانه وقتی قرار است زنی مدیر شود، فهرست بلندبالایی از انتظارات مطرح میشود، اما این انتظارات اصلا درباره مردان مدنظر قرار نمیگیرد، چنانکه بسیاری از مدیران مرد تجربه درخور توجهی ندارند. در توجیه این موارد میتوان گفت یک نوع تبعیض درباره زنان وجود دارد که سبب شده زنان کمتر وارد این عرصه شوند. به عبارت دیگر، درصد نمایندگان زن به مرد در مجلس، همان تعداد کاندیداهای مرد به زن است. هر چقدر تعداد کاندیداهای زن افزایش یابد، قدرت انتخاب زیادتر میشود.
البته این نکته را باید مدنظر قرار داد که این تکثر کاندیداهای زن، موجب خردشدن آرا نشود. ضرورت تحقق توسعه همهجانبه ایجاب میکند از تمام توان افراد جامعه استفاده شود. نمیتوان نیازها و خواستههای نیمی از افراد جامعه را نادیده گرفت. به همین دلیل، از این سرمایه انسانی باید نهایت بهره را برد، بااینحال، غفلت از این سرمایه انسانی خسارت زیادی به جامعه وارد میکند. این واقعیت را باید به رسمیت شناخت که زنان ما تحصیلکردهتر و توانمندتر شدهاند. مهمتر اینکه میانگین سن ازدواج افزایش یافته است و باید بیشتر از حضور زنان بهره گرفت.
سرمایه انسانی در صورت استفادهنشدن، بسترساز شکلگیری ناهنجاری اجتماعی میشود که عواقب نامطلوبی به دنبال دارد و حل این ناهنجاری اجتماعی نیازمند بهکارگیری سرمایهای عظیم است. دولت اعتدال وظیفه دارد شعارهای دادهشده در حوزه زنان را محقق کند. معاونت زنان برای تحقق این مهم باید برنامه داشته باشد. به عبارت دیگر، معاونت زنان ریاستجمهوری باید برنامه منسجم میانمدت و کوتاهمدت ارائه کند. از سوی دیگر باید زنان را تشویق به حضور در انتخابات کرد و برای آنها برنامه توانمندسازی اجرا کرد. حتی میتوان صندوق حمایت از کاندیداهای زن را تأسیس کرد تا به کاندیداهای زن کمک کند یا میتوان لایحهای را برای افزایش مشارکت سیاسی زنان به مجلس تقدیم کرد. همزمان سازمانهای دولتی باید از توان مدیران زن استفاده کنند. درنهایت باید مجموعهای از اقدامات فرهنگی، اقتصادی و سیاسی اجرا کرد تا در زمان نهچنداندوری به این رشد و توسعهیافتگی و مشارکت بالای زنان در عرصه سیاسی، دست پیدا کنیم.
مطالب مرتبط
اخبار زنان
- پاسخی به یک روایت ناصادقانه
- چرا زهرا بهروز آذر؟؟
- بیانیه حمایتی روسای ستاد زنان امید کشور از خانم دکتر صادق گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی+اسامی امضاکنندگان
- در جلسه شورای مرکزی انجمن مطرح شد: افزایش شعب استانی/ارائه گزارش فعالیت های انتخاباتی ریاست جمهوری
- حمایت انجمن روزنامه نگاران زن ایران از خانم دکتر صادق گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی
- حمایت نماینده مردم شوشتر و گتوند در مجلس شورای اسلامی از گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی/امیدوار به حل مشکل بزرگ مسکن برای اقشار مستضعف با حضور خانم دکتر صادق هستیم
- پیام تبریک انجمن روزنامه نگاران زن ایران در پی انتصاب سرکار خانم دکتر زهرا بهروز آذر بعنوان معاون زنان و خانواده رئیس جمهور
- بیانیه انجمن روزنامه نگاران زن ایران ( رزا) به مناسبت ۱۷ مرداد روز خبرنگار
- به قلم زهرا نژاد بهرام /فقر،گشت ارشاد و زنان
- زنان اتصال همیشگی جهان خلقت به فردا هستند ✍زهرا نژاد بهرام
جديدترين خبرها
- پاسخی به یک روایت ناصادقانه
- چرا زهرا بهروز آذر؟؟
- بیانیه حمایتی روسای ستاد زنان امید کشور از خانم دکتر صادق گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی+اسامی امضاکنندگان
- در جلسه شورای مرکزی انجمن مطرح شد: افزایش شعب استانی/ارائه گزارش فعالیت های انتخاباتی ریاست جمهوری
- حمایت انجمن روزنامه نگاران زن ایران از خانم دکتر صادق گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی
- حمایت نماینده مردم شوشتر و گتوند در مجلس شورای اسلامی از گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی/امیدوار به حل مشکل بزرگ مسکن برای اقشار مستضعف با حضور خانم دکتر صادق هستیم
- پیام تبریک انجمن روزنامه نگاران زن ایران در پی انتصاب سرکار خانم دکتر زهرا بهروز آذر بعنوان معاون زنان و خانواده رئیس جمهور
- بیانیه انجمن روزنامه نگاران زن ایران ( رزا) به مناسبت ۱۷ مرداد روز خبرنگار
- به قلم زهرا نژاد بهرام /فقر،گشت ارشاد و زنان
- زنان اتصال همیشگی جهان خلقت به فردا هستند ✍زهرا نژاد بهرام
دیدگاه ها (0)