طاهره صفارزاده، شاعر و مترجم قرآن، صبح روز شنبه چهارم آبان ماه پس از یک دوره بیماری، در بیمارستان ایرانمهر تهران در سن ۷۲ سالگی درگذشت.
طاهره صفارزاده طی زندگی پربار خود، منشأ خدمات بسیاری بوده؛ به طوری که در سالهای اخیر مفتخر به عناوینی چون «خادم القرآن» و «شاعر مبارز و زن نخبه دانشمند مسلمان» شد.
طاهره صفّارزاده در ۲۷ آبان ۱۳۱۵ در سیرجان در خانوادهای متوسط که پیشینهای عرفانی داشتند متولد شد. وی در ۶ سالگی تجوید و قرائت و حفظ قرآن را در مکتب محل آموخت و تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در کرمان گذرانید. نخستین شعر را در ۱۳ سالگی سرود که نقش روزنامه دیواری مدرسه شد.
صفارزاده اولین جایزه شعر را که یک جلد دیوان جامی بود در سال چهارم دبیرستان به پیشنهاد محمدابراهیم باستانی پاریزی که آن زمان از دبیران دبیرستان بهمنیار بود، از رئیس آموزش و پرورش استان دریافت کرد. شهرت طاهره صفّارزاده با شعر «کودک قرن» پدید آمد.
وی در امتحان ورودی دانشگاه در رشتههای حقوق، زبان و ادبیات فارسی، و زبان و ادبیات انگلیسی قبول شد و چون تردید در انتخاب داشت خانوادهاش به استخاره رجوع کردند و در نتیجه در زبان و ادبیات انگلیسی لیسانس گرفت. مدتی به عنوان مترجم متون فنی در شرکت نفت کار کرد و چون به دنبال یک سخنرانی در اردوی تابستانی فرزندان کارگران مجبور به ترک کار شد، برای ادامه تحصیل به انگلستان و سپس به آمریکا رفت.
او در دانشگاه آیوا، هم در گروه نویسندگان بینالمللی پذیرفته شد و هم به کسب درجه MFA نایل آمد. MFAدرجهای مستقل است که به نویسندگان و هنرمندانی که داوطلب تدریس در دانشگاه باشند اعطا میشود و نویسندگان به جای محفوظات و تاریخ ادبیات به آموختن نقد بهصورت تئوری و عملی و انجام پروژههای ادبی متنوع مطالعات وسیع درباره آثار نویسندگان و شاعران میپردازند. دوره آن یک سال بیش از فوق لیسانس است و استخدام دارنده این مدرک در دانشگاههای آمریکا با پایه دکتری انجام میپذیرد.
طاهره صفّارزاده برای دروس اصلی، «شعر امروز جهان»، «نقد ادبی» و «نقد عملی ترجمه» را انتخاب کرد و در مراجعت به ایران اگرچه به دلیل فعالیتهای سیاسی در خارج، مشکلاتی برای استخدام داشت، اما چون در کارنامهاش از ۴۸ واحد درسی ۱۸ واحد ترجمه ثبت شده بود و کمبود و نبود استاد ترجمه برای رشتههای زبان خارجی باعث گلهمندی گروههای زبان بود، در سال ۱۳۴۹ با استخدام او در دانشگاه ملی (شهید بهشتی) موافقت شد.
طاهره صفّارزاده پایهگذار آموزش ترجمه به عنوان یک علم و برگزارکننده نخستین «نقد عملی ترجمه» در دانشگاههای ایران محسوب میشود. اگرچه سابقه برگردان آثار ادبی و مذهبی به ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح میرسد، اما تا اوایل سالهای ۱۹۶۰، ترجمه، حرفهای ذوقی و غیر آکادمیک به شمار میرفت و تدریس آن به برنامههای آموزشی دانشگاههای مغرب زمین راه نیافته بود. دانشگاه آیوا بنا به درخواست شاعران و نویسندگان «کارگاه نویسندگی»، اولین مرکزی بود که به گنجاندن این درس در برنامه آموزشی رشتههای زبان و ادبیات اقدام ورزید.
صفّارزاده حدود ۳ سال بعد در کنار نویسندگان دانشجو به بهرهمندیهایی از این آموزش جدید دست یافت. در کلاس به سبب تنوع زبانهای خارجی در بین شرکتکنندگان، بررسی متون ترجمه شده، در سطح صحّت وبلاغت زبان انگلیسی، فارغ از مقایسه با متن اصلی از سوی استاد انگلیسی زبان انجام میشد که در عین حال امری اجتنابناپذیر بود. امّا صفّارزاده از ابتدای تدریس خود در ایران متدی مبنی بر شناخت و تطابق مفهومی، دستوری و ساختاری دو زبان مبدأ و مقصد ابداع کرد و این شیوه پیشنهادی در درسی که سابقهی تدریس قانونمند نداشت نزد بسیاری از همکاران وی الگو قرار گرفت.
پس از انقلاب اسلامی تعیین کتاب «اصول و مبانی ترجمه» اثر وی به عنوان کتاب درسی در زمینه شناخت نظریهها و نقد عملی ترجمه به ویژه برای دانشجویان رشته «ترجمه» مفید افتاد.
طاهره صفّارزاده در زمینه شعر و شاعری نیز به دلیل مطالعات و تحقیقات ادبی به معرفی زبان و سبک جدیدی از شعر با عنوان شعر «طنین» توفیق یافت که در آغاز بسیار بحثبرانگیز شد زیرا شعر مقاومت و طنز سیاسی، حکومتپسند نبود. سرانجام در سال ۵۵ به اتهام نوشتن شعر مقاومت دینی از دانشگاه اخراج و برای دومین بار به خانهنشینی و فراغت اجباری رفت.
وی در زمان خانهنشینی، تمام وقت خود را وقف خواندن تفاسیر و مطالعات قرآنی کرد. کتاب «سَفَر پنجم» او که دربرگیرنده اشعار مقاومت با مضامین دینی است در سال ۵۶ در دو ماه به سه چاپ با شمارگان سی هزار رسید.
در آغاز نهضت اسلامی، به کمک نویسندگان سرشناس و متعهّد مسلمان به تأسیس مرکزی به نام «کانون فرهنگی نهضت اسلامی» اقدام کرد.
در مدت مسئولیت او حدود ۳۰۰ هنرجو در رشتههای سینما، عکاسی، تئاتر، نقاشی، گرافیک، شعر و داستان، در آن مرکز پرورش یافتند که بعداً از دستاندکاران و مسئولان فرهنگی و هنری انقلاب شد.
طاهره صفارزاده در سال ۱۳۷۱ از سوی وزارت علوم و آموزش عالی، استاد نمونه اعلام شد و در سال ۸۰ پس از انتشار ترجمه قرآن کریم به افتخار «خادم القرآن» نائل آمد.
وی در ماه مارس ۲۰۰۶ همزمان با بر پائی روز جهانی زن از سوی سازمان نویسندگان آسیا و افریقا به عنوان شاعر مبارز و زن نخبه دانشمند مسلمان برگزیده شد.
رهگذر مهتاب، چتر سرخ (به انگلیسی)، طنین در دلتا، سد و بازوان، سفر پنجم، حرکت و دیروز، بیعت با بیداری، مردان منحنی و دیدار با صبح، از عناوین برخی از آثار مرحوم صفارزاده است.
این شاعر و استاد دانشگاه که از یک ماه پیش، بهعلت زایده مغزی در بیمارستان ایرانمهر تهران بستری شده و مورد عمل جراحی قرار گرفته بود، بالاخره صبح امروز پس از یک دوره بیماری، در بیمارستان ایرانمهر تهران در سن ۷۲ سالگی درگذشت.
مطالب مرتبط
- پاسخی به یک روایت ناصادقانه
- بیانیه حمایتی روسای ستاد زنان امید کشور از خانم دکتر صادق گزینه پیشنهادی ...
- در جلسه شورای مرکزی انجمن مطرح شد: افزایش شعب استانی/ارائه گزارش فعالیت ...
- حمایت انجمن روزنامه نگاران زن ایران از خانم دکتر صادق گزینه پیشنهادی وزارت ...
- حمایت نماینده مردم شوشتر و گتوند در مجلس شورای اسلامی از گزینه پیشنهادی ...
اخبار زنان
- بیانیهی ائتلاف احزاب زنان اصلاحطلب (صدف) در اعتراض به تصویب و اجرای قانون حجاب
- شعله خشونت علیه زنان را خاموش کنیم
- در سایت خبری رزا بخوانید :تئوری وفاق و تحقق آن در بیان پزشکیان
- گزارش تصویری از نشست نه به خشونت علیه زنان
- انتصابات زنان باتوصیه حل نمی شود باید سهم مشخصی در رده های مختلف تعیین گردد
- پاسخی به یک روایت ناصادقانه
- بیانیه حمایتی روسای ستاد زنان امید کشور از خانم دکتر صادق گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی+اسامی امضاکنندگان
- در جلسه شورای مرکزی انجمن مطرح شد: افزایش شعب استانی/ارائه گزارش فعالیت های انتخاباتی ریاست جمهوری
- حمایت انجمن روزنامه نگاران زن ایران از خانم دکتر صادق گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی
- حمایت نماینده مردم شوشتر و گتوند در مجلس شورای اسلامی از گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی/امیدوار به حل مشکل بزرگ مسکن برای اقشار مستضعف با حضور خانم دکتر صادق هستیم
جديدترين خبرها
- زمین غرید تا صدای بی صدایان باشد/مطالبه ی اختصاص اعتبار ویژه در جلسه ی آتی هیات دولت را داریم
- بیانیهی ائتلاف احزاب زنان اصلاحطلب (صدف) در اعتراض به تصویب و اجرای قانون حجاب
- شعله خشونت علیه زنان را خاموش کنیم
- در سایت خبری رزا بخوانید :تئوری وفاق و تحقق آن در بیان پزشکیان
- یادداشتی از زهرا نژاد بهرام/🟥الزام پزشکیان به ایجاد پلی میان سیاست و انتظارات
- گزارش تصویری از نشست نه به خشونت علیه زنان
- با مشارکت انجمن رزا برگزار شد /همایش چشم انداز مدرسه و وفاق ملی
- برگزاری نشست چشم انداز مدرسه و وفاق ملی با مشارکت انجمن روزنامه نگاران زن ایران در اهواز
- انتصابات زنان باتوصیه حل نمی شود باید سهم مشخصی در رده های مختلف تعیین گردد
- پاسخی به یک روایت ناصادقانه
دیدگاه ها (0)