به گفته وی به دلیل سازمان یافتگی این جرایم، کشورها نسبت به سالهای گذشته از هماهنگی بیشتری در بعد انتظامی و قضایی برخوردار بوده تا عرصه را بر تبهکاران تنگ کنند؛ از سوی دیگر تبهکاران نیز سعی می‌کنند که از همدیگر حمایت کرده و به شکلی سازمان یافته‌تر عمل کنند.
این حقوقدان، جرم را عملی ضد کرامت و شأن انسان دانست و خاطرنشان کرد: آنچه باعث شده قاچاق انسان در کنار سایر انواع قاچاق، به این سرعت فراگیر شود، تنها بحث سازمان یافتگی نبوده؛ بلکه زمانی که انسان متوجه می‌شود که درآمد ناشی از فرایند فردی کافی نیست، ضرورت ایجاب می‌کند که برای داشتن حمایت، با همراهی دیگران عمل کند. وی در ادامه بیان کرد: در باند یا گروه سازمان یافته، روابط به صورت تعریف شده‌ای از قانون و نظم خاصی اثر می‌پذیرند و بر این اساس سازمانهای تبهکار کمتر آسیب‌پذیر شده و بیشتر موفق می‌شوند و معمولا بصورت هرمی، قدرت از بالا به پایین بوده و افراد از وفاداری خاصی تبعیت می‌کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به درآمد ناشی از قاچاق زنان و کودکان تصریح کرد: این درآمد باعث سازمان یافتگی بیشتر این سازمانها می‌شود و اثرات منفی اقتصادی، فرهنگی و سیاسی آن بر داخل و خارج از کشورها باعث شده تا نیروهای عمومی، همچون پلیس و سیستم قضایی کارآمدی کمتری داشته باشند، و از سوی دیگر تبعات منفی آن به صورت نوعی خرده ارزش در میان افراد تبدیل شود.
وی اذعان کرد: امروزه قاچاق کالا، پولشویی، ارتشاء و قاچاق اعضاء بدن نیز به صورت جرایم سازمان یافته وجود دارد. دکتر توانا، قاچاق انسان را در عین مولد بودن، نوعی مولود و نتیجه و فرایند ناکارآمدی سیستم اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشورها و نتیجه ناهماهنگی کشورها در برخورد با جرایم دانست و یادآور شد: قاچاق انسان بحث امروز و دیروز نبوده، بلکه این نوع قاچاق بحثی ریشه‌ای است که با تولد انسان ایجاد شده است.
وی با اشاره به بحث مهاجرت و تبعات ناشی از مهاجرت‌های اجباری تصریح کرد: قاچاق انسان به عنوان یک جرم سازمان یافته فراملی، بعد از قاچاق مواد مخدر و اسلحه پر درآمدترین جرایم فراملی است. وی گفت: جابجایی مخفیانه و غیرقانونی اشخاص خارج از مرزها، یکی از صور این قاچاق است که عمده قربانیان آن زنان، دختران، جوانان و اطفال هستند، که در این میان به دلیل آسیب‌پذیری بیشتر زنان، دختران و کودکان معمولا بیشترین ضررهای مادی و معنوی جنسی و حیثیتی متوجه این گروهها می‌شود و از سوی دیگر بیشتر سود را این دو طیف برای قاچاقچیان به همراه دارند.
دکتر توانا با اشاره تعریف پروتکل پیشگیری از قاچاق انسان مصوب سال ۲۰۰۰ گفت: این تعریف هر نوع استخدام کردن، اعزام، انتقال و حتی جابجایی با رضایت افراد را نیز شامل می‌شود؛ به گونه‌ای که برخی از متقاضیان کار، تحصیل، مهاجرت و پناهندگی را می‌توان در قالب این تعریف گنجاند، از این رو به نظر می‌رسد که این تعریف بسیار جامع باشد؛ هر چند که در ضوابط و مقررات داخلی کشور ما چندان به آن توجه نشده است. وی خاطرنشان کرد: اجزای متشکله این جرم که بیشتر در داخل کشورها انجام می‌شود، معمولا در چند کشور افراد با تابعیت مختلف، تحت یک فرماندهی واحد در بخش‌های مختلفی این بزه را انجام می‌دهند. این استاد دانشگاه با اشاره به درجات مختلف قاچاق انسان بیان کرد: جویندگان کار که از کشورهای آفریقایی و آسیایی همچون ایران و ترکیه برای کار به کشورهای اروپایی مهاجرت می‌کنند، در بدترین شرایط به این کشورها حمل شده و گاهی اوقات در اثر حوادث از بین می‌روند، اما قاچاق زنان و کودکان با سازمان یافتگی بیشتری انجام می‌شود و کمتر اتفاق می‌افتد که کشف شوند.
دکتر توانا ادامه داد: معمولا در این نوع قاچاق کشورهای مبدا، بیشتر کشورهای تازه استقلال یافته آسیایی همچون تایلند، هند، چین و ایران است که البته زنان و دختران قربانی، به این کشورها و قاچاق جویندگان کار و پناهندگی معمولا به کشورهای آفریقایی مرتبط می‌شوند. وی ادامه داد: آمارها نشان می‌دهد که طی دو سال گذشته بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار نفر از اروپای شرقی و کشورهای تازه استقلال یافته به سمت اروپا قاچاق شده و دهها بار در آن کشورها مورد خرید و فروش قرار گرفته‌اند؛ در واقع نوعی دلالی قاچاق زنان، دختران و اطفال نیز وجود دارد. وی با اشاره به قاچاق انسان برای اعضای بدن اذعان کرد: این نوع قاچاق متاسفانه انسجام یافتگی قوی‌تری داشته و اعضای آن کمتر لو رفته‌اند؛ چون به علت خشونت‌گرایی و غیرانسانی بودن، سازمان بسیار مخفی و منسجمی روی آن کار می‌کند. به گفته وی در مولداوی زنان ۵۰ دلار و در ایتالیا نیز ۵ هزار دلار فروخته می‌شود، بنابراین هر دختر قاچاق شده مجبور است در همان ماه اول، ۲۵ هزار دلار برای صاحب خود کسب درآمد کند، همچنین دو سوم زنان روسپی از کشورهای اروپای شرقی هستند.
دکتر نجفی توانا اظهار کرد: بین ۷۰۰ هزار تا ۲ میلیون زن و کودک هر ساله در سراسر دنیا قاچاق می‌شوند؛ جالب این که مسؤولان آلمانی در سال ۱۹۹۶ اعلام کردند ۸۰ درصد زنان قربانی از اروپای شرقی به این کشور آورده می‌شوند. به گزارش ایسنا، دکتر نجفی توانا، ادامه داد: سازمان سیا نیز اعلام کرده ظرف دو سال، صد هزار زن و کودک که بیشتر آنها زیر ۹ سال سن داشتند به آمریکا قاچاق شده‌اند، مجموعه این اطلاعات نشان می‌دهد که قاچاق انسان به گونه‌ای سازمان یافته در حال رشد است؛ چرا که آمارها نیز رشد فزاینده‌ای را در این زمینه نشان می‌دهد.
وی ضمن اظهار تاسف از این که جامعه جهانی بیشتر حساسیت خود را بر روی زنان، دختران و کودکان گذاشته در حالی که قربانیان بیشتری در میان جویندگان کار وجود دارد، خاطرنشان کرد: افرادی که به کارهای سیاه در اروپا مشغول هستند در بدترین شرایط انسانی زندگی می‌کنند و به نوعی استثمار و بردگی نوین در خصوص آنها اعمال می‌شود؛ این در حالیست که کمتر سازمانی به آن می‌پردازد؛ چرا که اروپا نسبت به آن زیاد حساس نیست ولی از آن استفاده می‌کنند.
وی گفت: به نوعی سیاست یک و بام و دو هوا در خصوص جویندگان کار و کارگران سیاه اعمال می‌شود، اما قاچاق زنان و دختران، در برخی موارد برای کار بوده به گونه‌ای که افراد علاقه‌مند به کار در کشورهای خارجی از طریق این سازمانها شناسایی می‌شوند. این استاد دانشگاه افزود: برخی افراد نیز جهت تحصیل به کشورهای اروپایی می‌روند، همچنین در بسیاری از موارد کودکان از سوی خانواده‌های خود به این افراد فروخته می‌شوند.
وی گفت: نوع دیگری از قاچاق، فروش اعضای بدن است که این نوع بسیار فجیع بوده و رو به رشد است؛ چرا که بیماریهایی که امروزه زندگی صنعتی به ما تحمیل کرده است، به گونه‌ای است که تقاضای خریداری اعضای بدن را بیشتر کرده است و از آنجایی که عرضه کم است، گاهی اوقات حتی با دزدیدن افراد و یا خرید از خانواده‌ها از اعضای بدن این افراد همچون کلیه و… استفاده کرده و گاهی اوقات نیز منجر به قتل این افراد می‌شوند.
وی پیرامون علل توسعه قاچاق انسان بیان کرد: مطالعات نشان می‌دهد که در بسیاری از جرایم، شخص بزه دیده زمینه بروز بزه را نسبت به خود فراهم می‌کند؛ چرا که با عرضه خود به بزهکار فرصت استفاده را می‌دهد؛ این در حالیست که در بیشتر جرایم از تجاوز به عنف گرفته تا قتل و غیره به این شکل عمل می‌شود. دکتر نجفی توانا خاطرنشان کرد: موارد بسیاری از قتل‌ها ناشی از برخوردها و مشاجره بین افراد است که این افراد به دلیل عدم آشنایی با مدیریت بحران خشونت و ترویج خشونت کلامی زمینه را برای قتل فراهم می‌کنند.
این استاد دانشگاه وجود سازمانهای جنایتکار و سازمان یافته در بحث قاچاق انسان را به تنهایی موجب رشد این جرم ندانست و اظهار کرد: علل داخلی و بین‌المللی در این زمینه وجود دارد و نوعی اراده نانوشته بین‌المللی در مدیریت و میل به برخورد با آن وجود ندارد؛ در غیر این صورت این سازمانها هر اندازه قوی باشند قدرت آنها به اندازه‌ای نیست که تمام کشورها نتوانند با آن مقابله کنند. به گفته وی، مطالعات نشان می‌دهد که فقر، تعدد فرزندان،جنگ، بیسوادی،احساس عدم امنیت، بیکاری، تضعیف علقه‌های خانوادگی و باورهای اخلاقی و مهاجرت برای مهاجرت از جمله علل عمده قاچاق زنان و کودکان است. وی ادامه داد: تعدد فرزندان بعنوان عامل بروز این نوع قاچاق متأسفانه در کشورهای زیادی وجود دارد.
دکتر نجفی توانا با بیان این که آمار دقیقی از قاچاق انسان در دنیا در دست نیست، گفت: در داخل ایران نیز آماری در دست نیست؛ حتی در مورد برخی بزهکاریهای عادی نیز تمایلی به دادن آمار وجود ندارد؛ از سوی دیگر در جرایم پنهانی مثل سقط جنین، بچه‌کشی، پولشویی و قاچاق، آمار واقعی ندارد؛ اما معمولا در توریسم جنسی «جوانان زیر ۲۵ سال»، در قاچاق اعضای بدن «اطفال»، جستجوی کار «جوانان و حتی نوجوانان» غالب افراد را تشکیل می‌دهند.
مطالب مرتبط
دیدگاه ها (0)